Συνήθεις Προειδοποιητικές Ενδείξεις
της Δυσλεξίας ανά χρονολογική ηλικία
Προσχολική Ηλικία Μέχρι Δευτέρα Τάξη
Για τουλάχιστον τους τελευταίους έξι
μήνες, το παιδί αντιμετωπίζει πρόβλημα με:
Ανάγνωση:
·
Το να ονοματίζει γράμματα
·
Το να αναγνωρίζει γράμματα, να ταιριάζει τα γράμματα με τους ήχους
και να αναμιγνύει ήχους όταν μιλάει.
·
Το να μαθαίνει να διαβάζει ανάλογα με τις προσδοκίες που προκύπτουν
από την ηλικία του.
·
Το να συσχετίζει γράμματα με ήχους και να καταλαβαίνει την διαφορά
ανάμεσα στους ήχους των λέξεων.
·
Το να ανακατεύει τους ήχους των γραμμάτων μέσα στις λέξεις με
ακρίβεια
·
Το να αναγνωρίζει και να θυμάται πολύ συνηθισμένες λέξεις.
·
Το να θυμάται τυπωμένες λέξεις.
·
Το να ξεχωρίζει λέξεις και γράμματα που φαίνονται παρόμοια.
·
Το να μαθαίνει και να θυμάται καινούργιο λεξιλόγιο.
·
Το να μην χάνει τη σειρά και να μην παραλείπει λέξεις όταν διαβάζει.
·
Το να δείχνει σιγουριά και ενδιαφέρον για την ανάγνωση.
·
Για τουλάχιστον τους τελευταίους έξι μήνες, το παιδί αντιμετωπίζει
πρόβλημα με:
Γραφή:
·
Το να μάθει να αντιγράφει και να γράφει σε ένα επίπεδο που να συμβαδίζει με την
ηλικία του.
·
Το να γράφει γράμματα, αριθμούς και σύμβολα στην σωστή σειρά.
·
Το να γράφει λέξεις ως επί το πλείστον ορθογραφημένα και με συνέπεια.
·
Το να διορθώνει τυπωμένα κείμενα και γραπτή δουλειά
Κοινωνικό -συναισθηματικός τομέας:
·
Το να κάνει και να κρατάει φίλους
·
Το να μπορεί να ερμηνεύει μη λεκτικά στοιχεία, την « γλώσσα του σώματος» και
τον τόνο της φωνής.
·
Το να έχει κίνητρο και αυτοπεποίθηση όσον αφορά στη μάθηση.
Άλλα:
·
Αίσθηση κατεύθυνσης / χωρικών εννοιών(όπως το δεξιά και το αριστερά).
·
Το να εκτελεί έργα με συνέπεια καθημερινά.
Συνήθεις Προειδοποιητικές Ενδείξεις
Δυσλεξίας:
Τρίτη Τάξη ως και το Γυμνάσιο
Για τους τελευταίους τουλάχιστον έξι
μήνες, το παιδί έχει πρόβλημα με:
Γλώσσα:
·
Το να καταλάβει οδηγίες
·
Το να επαναλάβει αυτό που μόλις έχει ειπωθεί με τη σωστή σειρά.
·
Το να μένει σε ένα θέμα και να φτάνει στο θέμα( βαλτώνει στις λεπτομέρειες)
·
Το να ονοματίζει ανθρώπους και αντικείμενα.
·
Το να μιλάει με σωστή ,ακριβή γλώσσα, σωστή γραμματική και ποικίλο λεξιλόγιο.
·
Το να ξεχωρίζει τις λέξεις που ακούγονται παρόμοιες.
·
Το να προφέρει τις λέξεις σωστά.
·
Το να μιλάει ήρεμα, χωρίς πολύ βιασύνη ή χρήση «γεμισμάτων» όπως το «ε».
·
Το να φτιάχνει ομοιοκαταληξίες
·
Το να καταλαβαίνει το χιούμορ, τα λογοπαίγνια και τους ιδιωματισμούς.
Για τους τελευταίους τουλάχιστον έξι
μήνες, το παιδί έχει πρόβλημα με:
Ανάγνωση:
·
Το να διαβάζει περιεχόμενο κατάλληλο για την ηλικία του με ευχέρεια.
·
Το να διαβάζει φωναχτά ή σιωπηλά έχοντας καλή κατανόηση.
·
Το να νιώθει αυτοπεποίθηση και να έχει ενδιαφέρον για τη ανάγνωση.
·
Το να θυμάται συνηθισμένες λέξεις και άλλες τυπωμένες λέξεις.
·
Το να μαθαίνει και να θυμάται καινούργιο λεξιλόγιο.
·
Το να αναλύει με ακρίβεια άγνωστες λέξεις.( αντί για αυτό, έχει την τάση να
μαντεύει).
·
Το να διαβάζει λέξεις και γράμματα με την σωστή σειρά, σπάνια αντιστρέφοντας ή
παραβλέποντας τα.
·
Το να καταλαβαίνει προβλήματα διατυπωμένα με λόγια στα μαθηματικά.
Για τους τελευταίους τουλάχιστον έξι
μήνες, το παιδί έχει πρόβλημα με:
Γραφή:
·
Το να κατακτά κανόνες ορθογραφίας.
·
Το να συλλαβίζει την ίδια λέξη με συνέπεια και ορθότητα.
·
Το να γράφει γράμματα , αριθμούς και σύμβολα με την σωστή σειρά.
·
Το να διορθώνει γραπτά κείμενα και κείμενα που έχει δημιουργήσει το ίδιο.
·
Το να εκφράζει ιδέες με οργανωμένο τρόπο (μεγαλύτερα παιδιά).
·
Το να προετοιμάζει και να οργανώνει γραπτές εργασίες(μεγαλύτερα παιδιά).
·
Το να αναπτύσσει πλήρως ιδέες χρησιμοποιώντας τον γραπτό λόγο (μεγαλύτερα
παιδιά).
·
Το να ακούει και να κρατάει σημειώσεις ταυτόχρονα.
Για τους τελευταίους τουλάχιστον έξι
μήνες, το παιδί έχει πρόβλημα με:
Κοινωνικό-συναισθηματικός τομέας:
·
Το να συμμετέχει σε ομάδες συνομηλίκων και να διατηρεί θετική κοινωνική
υπόσταση.
·
Το να είναι ικανό να ερμηνεύει τα μη λεκτικά στοιχεία, την γλώσσα του σώματος
και τον τόνο της φωνής των άλλων.
·
Το να μπορεί να αντιμετωπίσει την πίεση τν συνομηλίκων, την αμηχανία και να
εκφράζει τα συναισθήματα του με τον κατάλληλο τρόπο.
·
Το να θέτει ρεαλιστικούς κοινωνικούς στόχους.
·
Το να διατηρεί θετική αυτοεκτίμηση σχετικά με την μάθηση και να τα πηγαίνει
καλά με τους γύρω του.
·
Το να διατηρεί την σιγουριά ότι ταιριάζει και μπορεί να ενταχθεί σε ομάδες
συμμαθητών του και άλλων συνομηλίκων.
Για τους τελευταίους τουλάχιστον έξι
μήνες, το παιδί έχει πρόβλημα με:
Άλλα:
·
Το να μαθαίνει και να θυμάται καινούργιες δεξιότητες- βασίζεται σε μεγάλο βαθμό
στην απομνημόνευση.
·
Το να θυμάται γεγονότα και αριθμούς.
·
Αίσθηση κατεύθυνσης / χωρικών εννοιών (όπως το αριστερά και το δεξιά).
·
Το να εκτελεί έργα με συνέπεια καθημερινά.
·
Το να εφαρμόζει δεξιότητες από την μία κατάσταση στην άλλη.
·
Το να μαθαίνει καινούργια παιχνίδια και να γνωρίζει άρτια πώς να φτιάχνει πάζλ.
Συνήθεις Προειδοποιητικές Ενδείξεις
Δυσλεξίας:
Έφηβοι.
Για τους τελευταίους τουλάχιστον έξι
μήνες, το έφηβο παιδί αντιμετωπίζει πρόβλημα με τα παρακάτω:
Γλώσσα:
·
Το να μιλάει με ευχέρεια(χωρίς βιασύνη) και ακρίβεια, χρησιμοποιώντας πλούσιο
λεξιλόγιο.
·
Το να καταλαβαίνει οδηγίες.
·
Το να χρησιμοποιεί την γραμματική και το λεξιλόγιο σωστά.
·
Το να καταλαβαίνει την σχέση ανάμεσα στον ομιλητή και τον ακροατή ∙
·
Το να συμμετέχει καταλλήλως σε συζητήσεις.
·
Το να μένει σε ένα θέμα και να φτάνει στο θέμα ( οδηγείται σε τέλμα λόγω των
λεπτομερειών).
·
Το να συνοψίζει μια ιστορία.
·
Το να ξεχωρίζει λέξεις που φαίνονται ή ακούγονται παρόμοιες.
·
Το να καταλαβαίνει την μη κυριολεκτική γλώσσα όπως τα ανέκδοτα και τους
ιδιωματισμούς.
Για τους τελευταίους τουλάχιστον έξι
μήνες, το έφηβο παιδί μου αντιμετωπίζει πρόβλημα με τα παρακάτω:
Ανάγνωση:
·
Το να διαβάζει με ταχύτητα και ακρίβεια που να ανταποκρίνεται στο προσδοκώμενο
επίπεδο της τάξης που βρίσκεται.
·
Το να διαβάζει φωναχτά.
·
Το να διαβάζει χωρίς να χάνει το σημείο που βρίσκεται χωρίς να αντικαθιστά /
προσπερνά λέξεις.
·
Το να αναγνωρίζει πολύ συνηθισμένες λέξεις.
·
Το να χρησιμοποιεί την ανάλυση των λέξεων (όχι να μαντεύει) για να διαβάσει /
μάθει άγνωστες λέξεις.
·
Το να αντλεί ευχαρίστηση και σιγουριά μέσα από την ανάγνωση.
Γραφή:
·
Το να συλλαβίζει με ακρίβεια και συνέπεια.
·
Το να διορθώνει και να επιμελείται γραπτών εργασιών.
·
Το να ετοιμάζει σχεδιαγράμματα για γραπτές εργασίες.
·
Το να εκφράζει ιδέες με λογικό και οργανωμένο τρόπο.
·
Το να αναπτύσσει πλήρως ιδέες χρησιμοποιώντας γραπτό λόγο.
Κοινωνικό-συναισθηματικός τομέας:
·
Το να αντιλαμβάνεται την διάθεση και τα συναισθήματα των άλλων ανθρώπων.
·
Το να καταλαβαίνει και να αντιδρά με κατάλληλο τρόπο σε πειράγματα.
·
Το να κάνει και να κρατάει φίλους.
·
Το να θέτει ρεαλιστικούς στόχους για τις κοινωνικές σχέσεις.
·
Το να μπορεί να αντιμετωπίσει την πίεση από τους συνομηλίκους και την αμηχανία
καθώς και τις απροσδόκητες προκλήσεις.
·
Το να έχει ρεαλιστική αίσθηση των κοινωνικών δυνατών του σημείων αλλά και των
αδυναμιών του.
·
Το να έχει κίνητρο και σιγουριά αναφορικά με την μάθηση και τις σχέσεις.
Για τους τελευταίους
τουλάχιστον έξι μήνες, το έφηβο παιδί μου αντιμετωπίζει πρόβλημα με τα παρακάτω:
Άλλα:
·
Το να οργανώνει και να διαχειρίζεται τον χρόνο.
·
Το να έχει αίσθηση του χώρου και της κατεύθυνσης ( πχ να ξεχωρίζει το δεξί από
το αριστερό).
·
Το να μπορεί να διαβάζει διαγράμματα και χάρτες.
·
Το να εκτελεί έργα με συνέπεια σε καθημερινή βάση.
·
Το να εφαρμόζει δεξιότητες που έχει μάθει σε μία κατάσταση σε μία άλλη.
·
Το να μαθαίνει και να κατέχει με αρτιότητα καινούργια παιχνίδια και πάζλ.
·
Το να απομνημονεύει.
·
Το να μαθαίνει μία ξένη γλώσσα.
Συνήθεις Προειδοποιητικές Ενδείξεις
Δυσλεξίας:
Φοιτητές και Ενήλικες
Για τους τελευταίους τουλάχιστον έξι
μήνες, έχω πρόβλημα με:
Γλώσσα:
·
Το να ξεχωρίζω λέξεις που μοιάζουν οπτικά ή ακουστικά.
·
Το να καταλαβαίνω μη κυριολεκτική γλώσσα όπως είναι τα ανέκδοτα και οι
ιδιωματισμοί.
·
Το να αντιλαμβάνομαι μη λεκτικές νύξεις- το να συμμετέχω σωστά σε μια συζήτηση.
·
Το να καταλαβαίνω οδηγίες.
·
Το να αποφεύγω παραδρομές της γλώσσας.
·
Το να συνοψίζω τις βασικές ιδέες άρθρου, ιστορίας ή βιβλίου.
·
Το να εκφράζω τις ιδέες μου ξεκάθαρα, με λογικό τρόπο χωρίς να οδηγούμαι σε
τέλμα λόγω των λεπτομερειών.
·
Το να μαθαίνω μία ξένη γλώσσα.
·
Την αποστήθιση.
Ανάγνωση:
·
Το να διαβάζω με έναν καλό ρυθμό και σε προσδοκώμενο επίπεδο.
·
Το να διαβάζω φωναχτά με ευχέρεια και ακρίβεια.
·
Το να μην χάνω που βρίσκομαι όταν διαβάζω.
·
Το να αναλύω τις λέξεις( αντί να μαντεύω) για να καταλαβαίνω άγνωστο λεξιλόγιο.
·
Το να αναγνωρίζω τυπωμένες λέξεις
·
Το να αντλώ ευχαρίστηση και να έχω αυτοπεποίθηση κατά την ανάγνωση.
Γραφή:
Το να γράφω τις λέξεις
σωστά και με συνέπεια.
Το να χρησιμοποιώ σωστή
γραμματική.
Το να διορθώνω γραπτά
κείμενα και να κάνω αυτοδιόρθωση των γραπτών μου.
Το να προετοιμάζω
σχεδιαγράμματα και να οργανώνω τις γραπτές μου εργασίες.
Το να αναπτύσσω πλήρως
ιδέες γραπτώς.
Το να εκφράζω ιδέες με
λογικό, οργανωμένο τρόπο.
Για τους τελευταίους τουλάχιστον έξι
μήνες, έχω πρόβλημα με:
Κοινωνικό-συναισθηματικός τομέας:
·
Το να καταλαβαίνω την διάθεση και τα συναισθήματα των άλλων ανθρώπων.
·
Το να καταλαβαίνω και να ανταποκρίνομαι στα πειράγματα καταλλήλως.
·
Το να κάνω και να κρατώ φίλους.
·
Το να θέτω ρεαλιστικούς στόχους για τις κοινωνικές σχέσεις.
·
Το να μπορώ να αντιμετωπίσω την πίεση από τους συνομήλικους, την αμηχανία και
τις απροσδόκητες προκλήσεις.
·
Το να έχω ρεαλιστική αίσθηση των κοινωνικών δυνατών μου σημείων και των
αδυναμιών μου.
·
Το να νιώθω ότι έχω κίνητρο και σιγουριά αναφορικά με την ικανότητα μάθησης στο
σχολείο και στη δουλειά.
·
Το να κατανοώ γιατί η επιτυχία κατακτάται πιο εύκολα σε κάποιους τομείς σε
σχέση με κάποιους άλλους.
Για τους τελευταίους τουλάχιστον έξι
μήνες, έχω πρόβλημα με:
Άλλα:
·
Το να οργανώνω και να διαχειρίζομαι τον χρόνο.
·
Το να έχω αίσθηση του χώρου και της κατεύθυνσης( πχ να ξεχωρίζω το δεξί από το
αριστερό).
·
Το να υπολογίζω με ακρίβεια την ταχύτητα και την απόσταση (πχ όταν οδηγώ).
·
Το να διαβάζω διαγράμματα και χάρτες.
·
Το να αποδίδω με συνέπεια σε καθημερινή βάση.
·
Το να εφαρμόζω δεξιότητες που έμαθα σε κάποια κατάσταση σε μια άλλη.
«The
Dyslexia Toolkit»
National
Center for Learning Disabilities
www.ld.org
